W odpowiedzi na tego typu nieprawidłowości Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) skierował zawiadomienie do prokuratury dotyczące kilku firm podejrzanych o nadużycia w programie „Czyste Powietrze”. Sprawa dotyczy 6 tysięcy wniosków z całej Polski, w których wykonawcy wnioskowali o dotacje w imieniu beneficjentów na łączną kwotę około 600 mln zł. NFOŚiGW aktywnie współpracuje z organami ścigania.

Wcześniej Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (WFOŚiGW) zgłosiły 103 przypadki podejrzenia nadużyć do prokuratury i policji.

Kontrole przeprowadzone przez NFOŚiGW wykazały liczne nieprawidłowości w działaniach firm wykonawczych. Na podstawie zgromadzonych materiałów w zawiadomieniach wskazano na podejrzenie m.in. oszustwa, wyłudzenia, fałszowania dokumentów, poświadczenia nieprawdy oraz korzystania z fałszywej dokumentacji.

Zidentyfikowane nieprawidłowości obejmują między innymi:

• zawyżanie kosztów usług i materiałów,
• realizację nieefektywnych inwestycji,
• wymuszanie udzielenia pełnomocnictwa.

Firmy objęte zawiadomieniem najczęściej wnioskowały o najwyższy poziom dofinansowania – 136,2 tys. zł. W wielu przypadkach beneficjenci nie posiadali dokumentacji związanej z realizowanym przedsięwzięciem. Pełnomocnicy narzucali zakres prac określany jako „możliwy do realizacji w ramach dotacji”, który często nie odpowiadał rzeczywistym potrzebom beneficjentów. Co więcej, beneficjenci nie byli informowani o szczegółach składanych wniosków ani o treści zawartych oświadczeń.

W pierwszej połowie 2024 r. przeprowadzono 4 656 kontroli u beneficjentów, w wyniku których w 12% umów wykryto nieprawidłowości.

Skutki nieuczciwych działań:

• Beneficjenci muszą zwracać dotacje wraz z odsetkami.
• Dofinansowanie zostaje ostatecznie pomniejszone.
• Wzrastają koszty ogrzewania z powodu niskiej jakości inwestycji.

Jeśli Twój wykonawca zniknął lub podejrzewasz, że działa nieuczciwie, skontaktuj się z najbliższym wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Nie zapomnij zgłosić wszelkich nieprawidłowości do organów ścigania.